I. Chaebol là gì?
Chaebol (재벌) hay còn được biết đến là Tài phiệt (財閥 – phát âm hán), là một từ để ám chỉ những gia tộc, tập đoàn kinh tế giàu có, quyền lực và có ảnh hưởng ở Đại Hàn Dân Quốc. “Chaebol” được sử dụng làm thuật ngữ đại diện cho các “nhóm doanh nghiệp lớn” có ảnh hưởng.
Kì tích sông Hán
Vào đời Tổng thống Park Chung Hee, với những chính sách và sự cai trị độc tài của mình thì cuối cùng ông cũng được người dân Đại Hàn ghi công trong vấn đề đặt nền móng cho sự phát triển của Kinh tế Hàn Quốc. Cho đến khi Park Chung Hee bị ám sát năm 1979, các chaebol tiếp tục lớn mạnh không ngừng nhờ chính sách tư bản có định hướng, đẩy mạnh xuất khẩu hàng điện tử trong khi cấm nhập khẩu vô tuyến, cấm uống cafe nhằm ‘thắt lưng buộc bụng’ trong nước…Rồi dần dần qua biết sao nhiêu năm tháng các tập đoàn này ngày càng phát triển và mở rộng và thao túng toàn bộ nền kinh tế chính trị Hàn Quốc.
II. Ảnh hưởng của Chaebol đến nền kinh tế – chính trị Hàn Quốc
Như các bộ phim Hàn Quốc cũng đã vẽ ra các bức tranh và sức mạnh cũng như phơi bày sự thật về cuộc sống của giới thượng lưu này, nhưng thực tế còn khốc liệt hơn. Vậy ảnh hưởng của các tập đoàn Tài phiệt đến Hàn Quốc như thế nào hãy cùng Hana Space tìm hiểu ngay sau đây nhé!
1. Kinh tế
Về mặt kinh tế, tại Hàn Quốc được chia thành hai khu vực với rào cản lớn phân biệt đó là nền kinh tế Chaebol và phần còn lại. Rất nhiều tập đoàn tài phiệt Hàn (gồm cả các công ty con trong hệ thống của họ) chi phối trên toàn bộ nền kinh tế xứ Đại Hàn. Theo một báo cáo vào năm 2011 cho ta thấy tổng doanh thu của 4 ông lớn trong giới tài phiệt Hàn lần lượt là:
- 203,9 nghìn tỷ KRW từ phía Samsung.
- 122,9 nghìn tỷ KRW từ phía Hyundai Motor Group.
- 97 nghìn tỷ KRW từ phía SK.
- 90,6 nghìn tỷ KRW từ phía LG.
Mặt khác, sự đóng góp của các Chaebol vào GDP Hàn Quốc trong các năm trở lại đây cho thấy nền kinh tế lớn thứ 10 thế giới này đang phụ thuộc rất nhiều vào các nhóm tài phiệt Hàn trên. Có thể kể đến là 5 tập đoàn đứng đầu là Samsung, SK Group, Hyundai, Lotte và LG. Đây cũng là 5 “cá mập” chiếm lĩnh hơn 50% thị trường chứng khoán xứ Kimchi và ngày càng mở rộng với tốc độ khủng khiếp thành các tập đoàn đa quốc gia.
64 chaebol hiện chiếm tới 84,3% tổng sản phẩm quốc nội của Hàn Quốc nhưng chỉ tạo ra 10% việc làm, theo một báo cáo năm 2020 đăng trên tờ thời báo uy tín Hankyoreh của Hàn Quốc.
2. Chính trị
Không chỉ chi phối kinh tế, các chaebol còn làm lũng đoạn Nhà Xanh. Lee Myung Bak, Tổng thống thứ 10 của Hàn Quốc bị kết án 17 năm tù trong đó có các tội danh nhận hối lộ 5,9 triệu USD từ tập đoàn Samsung. Nhờ đó, cố chủ tịch Lee Kun Hee đã được ân xá năm 2009 dù bị kết tội cổ cồn trắng, tức các loại tội phạm không sử dụng bạo lực để đạt được lợi ích tài chính.
Tổng thống bị phế truất Park Geun Hye, con gái nhà độc tài Park Chung Hee, cũng bị y án 20 năm tù vì tội nhận hối lộ thông qua người bạn tâm giao Choi Soon Sil. Sự việc khiến thái tử Lee Jae Yong cũng bị kết án 30 tháng tù vì tội hối lộ cho bà Park để đảm bảo quyền kiểm soát Samsung. Nhưng rốt cuộc ông cũng “bình an vô sự”
3. Văn hóa xã hội
Không những ảnh hưởng mạnh đến văn hóa xã hội, mà các Tài phiệt còn không ít lần gây tiếng vang trong xã hội. Điển hình như các Tiểu thư, Công tử của các Chaebol mỗi lần xuất hiện diện trang phục hay phụ kiện nào thì hiển nhiên rằng ngay sau đó món đồ trở nên phổ biến hơn bao giờ hết.
Bên cạnh đó, các vị trí công việc trong các công ty, tập đoàn lớn này vẫn luôn là tiêu chuẩn và mục tiêu theo đuổi của giới trẻ Hàn và các quốc gia lân cận bởi vì những cơ hội và phúc lợi nhận được từ các tập đoàn này là rất lớn. Do đó, đây cũng là một trong những lợi ích khi học tiếng Hàn mà các bạn trẻ Việt nên quan tâm
III. Các nhà Tài phiệt hàng đầu Hàn Quốc hiện nay
Hiện nay, 5 Chaebol lớn nhất Hàn Quốc được công nhận là Samsung, Hyundai, SK Group, LG và Lotte, đồng thời đây cũng là 5 tập đoàn đang chiếm khoảng 50% giá trị thị trường chứng khoán Hàn Quốc.
Theo dữ liệu của CEO Score năm 2017, tổng doanh thu của 10 Chaebol lớn nhất Hàn Quốc lên đến 677,8 nghìn tỷ USD, tương đương 44,2% tổng GDP cả nước. Trong khi đó, tỷ lệ này ở Nhật Bản năm 2017 là 24,6% ở Mỹ là 11,8%.
Chỉ riêng hai tập đoàn Samsung Electronics Co. và Hyundai Motor Co. cùng năm đó đã chiếm đến 1/5 nền kinh tế. Trong năm 2017, Samsung Electronics có mức doanh thu 224,2 tỷ USD, tương đương 14,6% GDP, Hyundai Motor đứng thứ hai với 5,9%, tiếp sau đó là LG Electronics Inc. với 3,8%, Posco với 3,7% và Korea Electric Power Corp với 3,7%.
Samsung
Tập đoàn Samsung, cái tên không quá xa lạ tại Việt Nam chúng ta. Một trong những ông lớn về công nghệ không chỉ ở Hàn Quốc mà còn trên toàn thế giới. Tập đoàn gia đình, với tuổi đời gần 100 năm, ban đầu chỉ là một xưởng sản xuất nước mắm truyền thống nhưng sau quá trình phát triển, chuyển mình đầy những thăng trầm vươn lên trở thành một trong những gã khổng lồ công nghệ lừng danh thế giới.
Tập đoàn hiện đang được điều hành bởi chủ tịch Lee Jae-yong (thế hệ thứ 3 của tập đoàn Samsung) được định giá hơn 500 tỷ đô la toàn cầu. Đây cũng là một trong những Chaebol chiếm tỷ trọng cao nhất nền kinh tế Đại Hàn với hơn 13% đóng góp vào GDP (2019-Time)
LG
Tập đoàn LG, cũng là một trong những cái tên nổi cộm về công nghệ xứ Hàn. Dù đã qua thời kỳ hoàng kim của mình nhưng đây cũng là một trong những cá mập khi được định giá hơn 50 tỷ đô la.
Không chỉ dừng lại ở công nghệ, danh mục đầu tư của tập đoàn rất đa dạng bao gồm bất động sản, nghỉ dưỡng… và gần gũi nhất đối với phái nữ đó là sức khỏe sắc đẹp với thương hiệu mỹ phẩm cao cấp OHUI, một trong top 10 thương hiệu mỹ phẩm Hàn Quốc hàng đầu, được quảng bá bởi các ngọc nữ xinh đẹp xứ Hàn như Song Hye-Kyo, Kim Tae Hee…
Hyundai
Hyundai Group – nhà sản xuất ô tô,phương tiện, máy móc, thiết bị công nghiệp, quân sự – quốc phòng chuyên dụng đa quốc gia với tổng giá trị gần 54 tỷ đô la. Một trong những Chaebol có quy mô lớn nhất tại quê nhà Đại Hàn nói riêng và đồng thời cũng là hãng xe có giá trị thương hiệu lớn thứ 3 châu Á, hạng 5 toàn cầu năm 2020 (theo Best Global Brands).
Nhắc đến xe hơi từ xứ sở kimchi, chắc chắn người ta sẽ nhắc đến Hyundai. Một bật mí cho các bạn chưa biết, thương hiệu xe hơi nổi tiếng như KIA và Genesis cũng thuộc sở hữu của tập đoàn Hyundai luôn đấy!
Lotte
Lotte Mart, Lotte Cinema, Lotteria,… nhắc đến đây thì chúng ta đều biết ông lớn tiếp theo tên gì rồi có phải không nào. Lotte cũng là một trong 5 gia tộc tài phiệt lớn tại Hàn Quốc với tổng giá trị thị trường lên đến 3.2 tỷ đô la.
Tuy không “nhiều tiền” như những gia tộc kia nhưng Lotte luôn giữ cho mình vị thế quen thuộc thông qua những ngành hàng tiêu dùng cần thiết trong đời sống. Với tuổi đời ngoài 70, tập đoàn Lotte cũng được xem là một trong những cây đa, cây đề trong công cuộc phát triển nền kinh tế và hình thành một đất nước Đại Hàn Dân Quốc mạnh mẽ như ngày hôm nay.
SK Group
Không thể không kể đến SK Group, một trong những tập đoàn top đầu của xứ Đại Hàn. Với hơn 95 công ty con trong hệ sinh thái, giúp củng cố vị thế và độ bao phủ và ảnh hưởng của đại gia này lên nền kinh tế và xã hội Hàn Quốc.
Tại Việt Nam ta, nhất là đối với những game thủ yêu thích tựa game MOBA Liên Minh Huyền Thoại đình đám chắc chắn sẽ biết đến đội tuyển SKT T1, một trong những đội tuyển làm mưa làm gió trên đấu trường thế giới. Bật mí nho nhỏ cho bạn, SKT T1 thuộc SK Telecom, và SK Telecom là công ty con thuộc SK Group đấy!
Các Chaebol đang đầu tư hiện nay vào Việt Nam hiện có:
